Στην έκθεση της Άννας Παπούλια στα
Ιωάννινα με τίτλο
«Η γειτονιά μας - τα παιδιά - σήμερα και χθες»
Φωτογραφίζοντας τα παιδιά στη λίμνη
Το μοναδικό τοπίο της
λίμνης των Ιωαννίνων και τα παιδιά που ζουν στο θρυλικό νησάκι της
περιοχής συνθέτουν το φωτογραφικό οδοιπορικό της Άννας Παπούλια.
Το βλέμμα της φωτογράφου και εικαστικού στην περιοχή έχει
αποτυπωθεί στην έκθεση «Η Γειτονιά μας. Τα παιδιά - Σήμερα και Χθες -
Στο νησί των Ιωαννίνων», η οποία εγκαινιάζεται το Σάββατο 27 Αυγούστου
στο πλαίσιο του Πολιτιστικού Φεστιβάλ που οργανώνει ο Σύλλογος Αποφοίτων
της Ζωσιμαίας Σχολής με τη συμμετοχή και της Κοινότητας Νήσων.
Η
Άννα Παπούλια προσεγγίζει φωτογραφικά
τα παιδιά της λίμνης των Ιωαννίνων για να τα αντιπαραθέσει με τα παιδιά
του παρελθόντος και τους γέροντες. Στην έκθεση τα παρακολουθούμε να
στέκονται απέναντι στο φακό άλλοτε θαρραλέα, άλλοτε ντροπαλά ή
φιλάρεσκα, κάποτε συγκρατημένα ή φοβισμένα αλλά και με αμεσότητα.
Ο φακός της Παπούλια (που συμβαίνει να είναι κόρη του Προέδρου της
Δημοκρατίας) δεν φωτογραφίζει απλώς το νησί των Ιωαννίνων. Επιχειρεί να
συμπαρασύρει όλη την κοινότητα, αυτό τον μικρόκοσμο των 300 μόνιμων
κατοίκων στην εικαστική της περιπέτεια. Πρώτα απ' όλα κινητοποίησε τα
ίδια τα παιδιά, καθώς τα όπλισε με φωτογραφικές μηχανές και τους ζήτησε
να φωτογραφίσουν το περιβάλλον στο νησί τους με τη δική τους ματιά. Οι
δικές τους φωτογραφίες συμπληρώνουν τα πορτρέτα της δημιουργού. Σ' έναν
τόπο που δεν κυκλοφορούν αυτοκίνητα και τα παιδιά απολαμβάνουν την
ελευθερία καθώς και ατέλειωτες ώρες παιχνιδιού, μέσα στη φύση.
«Με τη φωτογραφική μου προσέγγιση επιδιώκω να "ακινητοποιήσω" τα
παιδιά. Εκείνα επιλέγουν μόνα τους τον τόπο, όπου θα τα παρουσιάσω. Εγώ
ορίζω το τεχνικό μου πλαίσιο μέσα στο οποίο εκείνα επιλέγουν τη δική
τους στάση και πόζα», συμπληρώνει η δημιουργός. Την ίδια στιγμή
αφουγκράζεται τους γεροντότερους και καταγράφει τις αναμνήσεις από τη
δική τους παιδική ηλικία. Οι συνεντεύξεις μικρών και μεγάλων θα
παρουσιαστούν με τη μορφή βίντεο σαν αυτόνομο κομμάτι της έκθεσης.
Μια επιπλέον διάσταση αυτής της προσέγγισης συνδέεται με τη
διερεύνηση του τρόπου που οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν τον φωτογραφικό
φακό. Το πώς αντιμετωπίζεται δηλαδή το φαινόμενο «φωτογραφική μηχανή»
από το εκάστοτε άτομο και τη στάση του σώματός του που είναι ταυτόχρονα
γλώσσα και τρόπος έκφρασης. «Τι μας αφηγείται η πόζα που παίρνει;»,
αναρωτιέται η φωτογράφος. «Μπορούμε να βγάλουμε συμπεράσματα για τον
χαρακτήρα και την ψυχοσύνθεση κάθε ατόμου; Μπορούμε ενδεχομένως να
οδηγηθούμε σε διαπιστώσεις από λεπτομέρειες της ενδυμασίας του για την
πολιτιστική, τοπική ή κοινωνική του ιδιαιτερότητα;»
Το ενδιαφέρον της Άννας Παπούλια για τα παιδιά δεν είναι
καινούργιο. Με σημαντικές ευρωπαϊκές σπουδές, διεθνή εμπειρία στην
εικαστική φωτογραφία και εκθέσεις σε Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία και Βέλγιο
εμφανίστηκε πρώτη φορά στην ελληνική πραγματικότητα το 2003 με τη σειρά
«Τα παιδιά της Βαγδάτης». Το παιδί και το περιβάλλον του υπήρξαν,
άλλωστε, εξ αρχής, στο επίκεντρο της κοινωνιολογικής και εικαστικής της
αναζήτησης. Για την έρευνά της έχει ταξιδέψει στη Ρωσία, τη Σαχαλίνη και
το Ουζμπεκιστάν, στη Μογγολία, την Κίνα, το Ιράκ και την Ελλάδα. Από τις
φωτογραφίσεις στη Βαγδάτη αλλά και στη γαλλική πόλη Αρλ προέκυψαν
ενδιαφέρουσες διαπιστώσεις. «Στη Βαγδάτη, βλέπεις ξεκάθαρα ότι η
διαδικασία της φωτογράφισης είναι κάτι το σημαντικό και σπουδαίο. Τα
περισσότερα παιδιά παίρνουν καθαρές πόζες. Ήρεμες, σοβαρές,
αντιπροσωπευτικές. Αντίθετα, τα παιδιά της Αρλ ποζάρουν σαν αστέρες και
διασημότητες στα αστραφτερά περιοδικά μεγάλης κατανάλωσης».
Πρόθεση της φωτογράφου, στην έκθεση με θέμα τα παιδιά της λίμνης
των Ιωαννίνων, είναι να συνενώσει, με τη συνδρομή του οπτικού μέσου της
φωτογραφίας, διαφορετικές μαρτυρίες και να τις μορφοποιήσει με τον τρόπο
της παρουσίασής της σε ένα ενιαίο σύνολο.
Διάρκεια έκθεσης έως 11 Σεπτεμβρίου.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΡΟΥΖΑΚΗΣ
Αναδημοσίευση από ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 09/08/2005